МОНГОЛ УЛСЫН
БОЛОВСРОЛ, СОЁЛ, ШИНЖЛЭХ УХААНЫ
САЙДЫН ТУШААЛ
2003.03.21 Дугаар 82 Улаанбаатар хот
Журам батлах тухай
"Боловсролын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай" 2003 оны хуулийн 2, 3 дугаар заалт, "Улсын төсвийн удирдлагын шинэчлэлтийг хэрэгжүүлэх арга хэмжээний тухай" Засгийн газрын 2002 оны 119 дүгээр тогтоолыг тус тус үндэслэн ТУШААХ НЬ:
1. "Аймаг, нийслэлийн Боловсрол, соёлын газрын үлгэрчилсэн журам"-ыг нэгдүгээр, Боловсрол, соёлын газрын дарга, мэргэжилтэн, арга зүйчдийн ажлын байрны үлгэрчилсэн тодорхойлолтыг хоёрдугаар хавсралтаар тус тус баталсугай.
2. Боловсрол, соёлын газрын үлгэрчилсэн журмын хэрэгжилтэд хяналт тавьж, зөвлөн тусалж ажиллахыг Бага, дунд боловсролын бодлого, зохицуулалтын газар (Г.Батболд), Соёл, урлагийн бодлого, зохицуулалтын газар (Л.Эрдэнэчимэг), Санхүү, эдийн засгийн газар (П.Гансүх), Хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ, шуурхай зохицуулалтын хэлтэс (Ц.Гэлэгжамц), аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарт тус тус даалгасугай.
3. Энэ тушаал гарсантай холбогдуулан "Боловсрол, соёлын төвийн ажиллах журам"-ыг батлах тухай Гэгээрлийн сайдын 1997 оны 112 дугаар тушаалыг хүчингүй болсонд тооцсугай.
САЙД А.ЦАНЖИД
Сайдын 2003 оны 82 дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралт
АЙМАГ, НИЙСЛЭЛИЙН БОЛОВСРОЛ, СОЁЛЫН ГАЗРЫН ҮЛГЭРЧИЛСЭН ЖУРАМ
Нэг. Нийтлэг үндэслэл
1.1. Аймгийн Боловсрол, соёлын газар, (цаашид “газар” гэнэ) нь тухайн нутаг, дэвсгэрийнхээ боловсрол, соёлын байгууллага, иргэдийг төрийн захиргааны болон мэргэжлийн удирдлагаар хангах,тэдний үйл ажиллагаанд туслалцаа үзүүлэх үүрэг бүхий аймаг, нийслэлийн Засаг даргын дэргэдэх боловсрол, соёлын асуудал эрхэлсэн байгууллага мөн.
1.2. Газар нь үйл ажиллагаандаа төрөөс боловсрол, соёлын талаар баримтлах бодлого, Боловсролын болон соёлын тухай багц хууль, Боловсрол, соёлын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын шийдвэр, бусад хууль тогтоомжийг удирдлага болгон ажиллана.
1.2. Газар нь үйл ажиллагаандаа төрөөс боловсрол, соёлын талаар баримтлах бодлого, Боловсролын болон соёлын тухай багц хууль, Боловсрол, соёлын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын шийдвэр, бусад хууль тогтоомжийг удирдлага болгон ажиллана.
1.3. Энэхүү үлгэрчилсэн журамд нийцүүлэн аймаг, нийслэлийн Засаг даргын захирамжаар газрын ажиллах журмыг баталж мөрдөнө.
1.4. Газар нь хөдөлмөрийн дотоод журамтай байна. Журмыг газрын даргын тушаалаар батална.
1.5. Газрын дарга нь аймаг, нийслэлийн Засаг даргатай гэрээ байгуулж ажиллана.
1.6. Газар нь дэргэдээ боловсрол, соёл, урлагийн үйл ажиллагааны чанарыг дээшлүүлэхэд багш, соёлын ажилтан, уран бүтээлчид, иргэд, байгууллагын оролцоог нэмэгдүүлэх зорилгоор мэргэжлийн өндөр зэрэгтэй багш, соёл, урлагийн болон удирдах ажилтны төлөөлөл бүхий орон тооны бус “Арга зүйн зөвлөл” ажиллуулж болно.
1.6. Газар нь эрдэм шинжилгээ, арга зүй, мэдээлэл сурталчилгаа, лавлагаа, толь бичиг бүхий номын сан, сургалтын кабинет, лаборатори, мэдээлэл, сургалтын төв,уран бүтээлийн студи, түшиц цэцэрлэг, сургуультай байж болно.
Хоёр. Үндсэн үйл ажиллагаа
Газар нь дор дурдсан үндсэн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ.
2.1. Боловсрол, соёл, урлагийн талаарх төрийн бодлого, хууль тогтоомжийг сурталчлах, тэдгээрийн хэрэгжилтийг зохион байгуулах, үр дүнд хяналт-шинжилгээ хийж, үнэлгээ өгөх, гүйцэтгэлийг дүгнэж тайлагнах, мэдээлэх;
2.2. Боловсрол, соёл, урлагийг хөгжүүлэх орон нутгийн бодлого, чиглэлийг тодорхойлох, стратегийн төлөвлөлт, хэрэгжилтийн зохицуулалт хийх,хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ өгөх;
2.3. “Аймаг, нийслэлийн Засаг дарга болон төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн хооронд бүтээгдэхүүн нийлүүлэлт, санхүүжилтийн талаар байгуулсан гэрээ”-нд заасан бүтээгдэхүүн нийлүүлэлтийн биелэлтийг боловсрол, соёлын байгууллагаар хангуулах, үр дүнг тооцох, аудит хийлгэн дүгнэлт гаргуулах, түүний мөрөөр арга хэмжээ авах;
2.4. Төрийн өмчийн боловсрол, соёлын болон орон нутгийн байгууллагын үйл ажиллагааны төлөвлөгөө, төсвийн төсөл, төсвийн зарлага, санхүүжилтийн гүйцэтгэлийн болон бүтээгдэхүүн нийлүүлэлтийн тайланг гаргуулан үнэлгээ өгөх, тогтоосон хугацаанд холбогдох байгууллагад тайлагнах;
2.5. Боловсролын стандарт, үндэсний киррикюлим,сургалтын төлөвлөгөөг орон нутагт хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах, холбогдох байгууллага, хүмүүст мэргэжил арга зүйн зөвлөгөө өгөх, судалгаа шинжилгээ хийх,гүнзгийрүүлсэн болон мэргэжлийн сургалтын төлөвлөгөөг батлах, хяналт тавих;
2.6. Нутаг дэвсгэрийн Боловсрол, соёлын байгууллагын оновчтой бүтэц, байршлыг бий болгох, тэднийг захиргааны болон мэргэжил-арга зүйн удирдлагаар хангаж ажиллах;
2.7. Аймаг, нийслэлийн бүх шатны сургууль, цэцэрлэг, соёл, урлагийн байгууллагыг мэргэжилтэй боловсон хүчнээр хангах бодлого боловсруулах,хэрэгжүүлэх, тэдний мэргэжлийг дээшлүүлэн чадавхийг нэмэгдүүлэх, ажиллах нөхцөлийг хангах, нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх;
2.7. Аймаг, нийслэлийн бүх шатны сургууль, цэцэрлэг, соёл, урлагийн байгууллагыг мэргэжилтэй боловсон хүчнээр хангах бодлого боловсруулах,хэрэгжүүлэх, тэдний мэргэжлийг дээшлүүлэн чадавхийг нэмэгдүүлэх, ажиллах нөхцөлийг хангах, нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх;
2.8. Бүх шатны сургууль, цэцэрлэгийн багш, арга зүйч, соёл, урлагийн байгууллагын ажилтанг төр захиргааны байгууллагын шагналаар шагнуулах асуудлаар санал боловсруулан шийдвэрлүүлэх;
2.9. Боловсрол, соёл, урлагийн байгууллага,суралцагч, багш, ажилтан, ардын авьяастны дунд бага хурал, сургалт, семинар,олимпиад, уралдаан тэмцээн, урлагийн наадам зохион байгуулах, сурталчлах,тайлан мэдээг хугацаанд нь гаргах;
2.10. Бүх шатны сургууль, цэцэрлэг, соёл урлагийн байгууллагын үйл ажиллагаанд хяналт-шинжилгээ хийх, үнэлгээ өгөх, аттестатчилах, сургалтын байгууллага байгуулах, тэдгээрийн үйл ажиллагааг зогсоох талаар санал, дүгнэлт гаргах;
2.10. Бүх шатны сургууль, цэцэрлэг, соёл урлагийн байгууллагын үйл ажиллагаанд хяналт-шинжилгээ хийх, үнэлгээ өгөх, аттестатчилах, сургалтын байгууллага байгуулах, тэдгээрийн үйл ажиллагааг зогсоох талаар санал, дүгнэлт гаргах;
2.11. Сургууль завсардалтыг бууруулах, иргэдэд албан ба албан бус арга замаар боловсрол, мэргэжил олгох, соёл, урлагийн хүртээмжтэй, чанартай, үр ашигтай үйлчилгээ үзүүлэх;
2.12. Ерөнхий боловсролын сургуулийн төгсөлт болон мэргэжлийн сургуулийн элсэлтийн шалгалтыг холбогдох байгууллагатай хамтран дүрэм, журмын дагуу зохион байгуулах, зохих түвшний боловсрол эзэмшсэн иргэдэд олгох боловсролын гэрчилгээ, үнэмлэх захиалах, нэгж байгууллагад хүргэх, тайлан мэдээ гаргах;
2.13. Ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэг, дотуур байр, соёлын байгууллагын барилгыг засварлах, өргөтгөх, шинээр барих зэрэг хөрөнгө оруулалтыг төлөвлөх,хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
2.14. Боловсрол, соёлын байгууллагыг ном, сурах бичиг, хөгжмийн зэмсэг, тоног төхөөрөмж, тавилга, компьютер, кабинет,лабораториор хангах ажлыг төлөвлөх, зохион байгуулах, ашиглалт, хамгаалалтыг сайжруулахад хяналт тавих;
2.15. Түүх соёлын дурсгалт зүйл, утга соёлын өвийг хадгалах, хамгаалах, сурталчлах, үндэсний дэвшилтэт зан заншлыг өвлүүлэх арга хэмжээг хэрэгжүүлэх, бүртгэл, мэдээллийн сан бүрдүүлэх.
Гурав. Зохион байгуулалтын бүтэц, үйл ажиллагааны хүрээ
3.1. Боловсрол, соёлын газар нь төрийн захиргааны болон мэргэжил-арга зүйн нэгжтэй байх бөгөөд төрийн захиргааны нэгжид дарга, боловсрол, соёл, төсөв,санхүүгийн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн, мэргэжил-арга зүйн нэгжид арга зүйчид хамаарагдана. Газарт үйлчилгээний ажилтан ажиллана.
3.2. Газрын даргыг Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагатай зөвшилцсөний үндсэн дээр аймаг, нийслэлийн Засаг дарга томилж, чөлөөлнө.
3.3. Газрын мэргэжилтэн, арга зүйчдийг боловсрол, соёл, урлаг, төсөв санхүүгийн мэргэжлийн ажилтнуудаас ажлын байрны тодорхойлолтод тавигдсан шалгуурын дагуу сонгон шалгаруулж, газрын дарга томилж, чөлөөлнө.
3.3. Газрын мэргэжилтэн, арга зүйчдийг боловсрол, соёл, урлаг, төсөв санхүүгийн мэргэжлийн ажилтнуудаас ажлын байрны тодорхойлолтод тавигдсан шалгуурын дагуу сонгон шалгаруулж, газрын дарга томилж, чөлөөлнө.
3.4. Боловсрол, соёлын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан ажлын байрны үлгэрчилсэн тодорхойлолтод нийцүүлэн дарга, мэргэжилтэн, арга зүйч, ажилтан нь ажлын байрны тодорхойлолтоо боловсруулж, даргаар батлуулан мөрдөнө.
3.5. Боловсролын болон соёлын асуудал хариуцсан мэргэжилтэн нь тухайн салбарын төрийн болон орон нутгийн бодлогыг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах, биелэлтэд хяналт тавих, үр дүнд үнэлгээ өгөх, орон нутгийн байгууллагуудыг мэргэжлийн боловсон хүчнээр хангах, сургууль, цэцэрлэгийн үйл ажиллагаанд хяналт-шинжилгээ хийх, үнэлгээ өгөх, аттестатчилах ажлыг зохион байгуулна.
3.6. Төсөв, санхүүгийн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн нь боловсрол, соёлын байгууллагын эдийн засаг, санхүүгийн удирдлага болон тухайн жилийн төсвийг төлөвлөх, төсвийн гүйцэтгэл, нягтлан бодох бүртгэлийн хэрэгжилтийг зохицуулах,хяналт-шинжилгээ хийх, тайлан балансыг хянан нэгтгэж, зохих хууль тогтоомжийн дагуу тайлагнана.
3.7. Мэргэжил-арга зүйн нэгж нь багш, соёл, урлагийн ажилтныг мэргэжил-аргазүйн удирдлагаар хангаж, зөвлөн туслах, тэдний мэргэжлийг дээшлүүлэх,боловсрол, соёлын байгууллагын статистик, мэдээ тайланг гаргаж, холбогдох байгууллагад хүргүүлнэ.
3.6. Төсөв, санхүүгийн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн нь боловсрол, соёлын байгууллагын эдийн засаг, санхүүгийн удирдлага болон тухайн жилийн төсвийг төлөвлөх, төсвийн гүйцэтгэл, нягтлан бодох бүртгэлийн хэрэгжилтийг зохицуулах,хяналт-шинжилгээ хийх, тайлан балансыг хянан нэгтгэж, зохих хууль тогтоомжийн дагуу тайлагнана.
3.7. Мэргэжил-арга зүйн нэгж нь багш, соёл, урлагийн ажилтныг мэргэжил-аргазүйн удирдлагаар хангаж, зөвлөн туслах, тэдний мэргэжлийг дээшлүүлэх,боловсрол, соёлын байгууллагын статистик, мэдээ тайланг гаргаж, холбогдох байгууллагад хүргүүлнэ.
Дөрөв. Эрх, үүрэг
4.1. Газар нь дор дурдсан эрхтэй:
4.1.1. Боловсрол, соёлын хөгжлийн асуудлаар холбогдох байгууллага, хүмүүст санал тавьж шийдвэрлүүлэх;
4.1.2. Батлагдсан төсөвт багтааж бүтэц, орон тоогоо тогтоох;
4.2. Газар нь дараах үүрэгтэй:
4.2.1. Нутаг дэвсгэрийнхээ боловсрол, соёлын байгууллагын үйл ажиллагааг захиргааны болон мэргэжлийн удирдлагаар хангах, үйл ажиллагаанд нь хяналт-шинжилгээ хийж, үнэлгээ өгөх;
4.2.2. Багшийг сургууль, цэцэрлэгт томилох,багшийг аттестатчилах, багшид мэргэжлийн болон багшлах эрх олгох, хасахад санал, дүгнэлт гаргах;
4.2.3. Боловсрол, соёлын ажилтны нийгмийн баталгааг сайжруулах, байгууллага, ажилтнуудын хөдөлмөрийг үнэлэх, шагнаж урамшуулах, бусад дэмжлэг үзүүлэх;
4.2.4. Орон нутгийн боловсрол, соёлын хөгжлийн бодлогод нийцүүлэн санхүүгийн нөөцөө оновчтой хуваарилан байршуулж, төсвөө бодитой төлөвлөх, санхүүгийн гүйцэтгэлийн тайланг шаардлагын дагуу үнэн зөв гаргаж, холбогдох байгууллагуудад мэдээлж тайлагнах;
4.2.5. Төсвийн байгууллагын удирдлага,санхүүжилтийн хуулийн дагуу үйл ажиллагааныхаа үр дүнг аймаг, нийслэлийн Засаг дарга болон Боловсрол, соёлын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад тайлагнах, бүтээгдэхүүн нийлүүлэх гэрээгээ дүгнүүлэх;
4.2.6. Боловсрол, соёлын асуудал хариуцсан төрийн захиргааны төв байгууллагад статистик мэдээг зохих стандартын дагуу хугацаанд нь үнэн зөв гаргаж өгөх;
4.2.7. Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас эрхлэн гаргаж буй тушаал, шийдвэрийн эмхтгэлийг орон нутагт татан авах, холбогдох байгууллага, хүмүүст сурталчлах ажлыг зохион байгуулах.
4.2.7. Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас эрхлэн гаргаж буй тушаал, шийдвэрийн эмхтгэлийг орон нутагт татан авах, холбогдох байгууллага, хүмүүст сурталчлах ажлыг зохион байгуулах.
