Monday, June 25, 2012

”Евро-2012” тэмцээний албан ёсны дуу “Дуусашгүй зун”




 Европын аварга шалгаруулах хөлбөмбөгийн тэмцээний албан ёсны дууг Германы дуучин Ошина Махлманн дуулсан байна.

Түүний энэ онд гарсан "Endless Summer" буюу “Дуусашгүй зун” хэмээх уран бүтээл нь Евро-2012-ын албан ёсны дуу болсон юм. 30 настай дуучин бүсгүй 1998 оноос хойш уран бүтээлээ туурьвиж байгаа аж. Тэрбээр Германы Ведел хотод мэндэлжээ.

Яагаад ч юм бэ хөлбөмбөгийн тэмцээнүүдийн албан ёсны дуунууд хамгийн гоё бдын

Saturday, June 16, 2012

”Боловсрол” намуудын мөрийн хөтөлбөрт хэрхэн тусав?

Энэ удаагийн сонгуульд намууд бэлэн мөнгөний амлалт биш мөрийн хөтөлбөрөөрөө өрсөлдөж байгаа.
Улс төрийн гол хүчин Ардчилсан нам нь мөрийн хөтөлбөрөө боловсруулахаар бүхий л аймгуудад очиж, иргэдтэй уулзалт хийж явсан тул нэлээд томоохон хөтөлбөр боловсруулж. МАН нь ч энэ жишгийг барин хөдөө орон нутгаар мөн л явсан. Гол нь эдгээр намууд мөрийн хөтөлбөртөө иргэдийнхээ санал бодлыг, шийдвэрлэх асуудлыг хэр тусгав?

Энэ асуултад хариулт өгөхийн тулд боловсрол, халамж, эрүүл мэндийн гээд тодорхой асуудлыг хэрхэн шийдэхээр тусгасан талаар аль алиных нь мөрийн хөтөлбөрийг шинжье. “Боловсролын асуудал” намуудын мөрийн хөтөлбөрт хэрхэн туссан талаар сонирхоё.



ЭХ СУРВАЛЖ: www.news.mn


АРДЧИЛСАН НАМ:

Тус намынхан мөрийн хөтөлбөрийнхөө нэг үндсэн хэсгийг бүхэлд нь боловсролд зориулжээ. “Эрдэм боловсролтой Монгол Хүн” бий болгох шаардлагатай гээд бага, дунд, их, дээд боловсролын тогтолцоон дахь асуудлыг шийдэхээр төлөвлөж.

Боловсролоос илүүтэй зөв хүмүүжил хэрэгтэй гэх олон иргэдийн санал дээр тулгуурлан “Эх оронч сэтгэлгээ, ёс суртахуунтай иргэн төлөвшүүлэхэд чиглэсэн “Зөв Монгол Хүүхэд” хөтөлбөр боловсруулж, хөтөлбөрийн хүрээнд цэцэрлэг, сургуулийн насны хүүхдүүдэд зориулсан Монгол бахархалтай, үндэсний соёл уламжлалыг дээдэлсэн иргэн болгон хүмүүжих бүх нөхцлийг агуулсан хичээлийн стандарттай болно” хэмээж.

Мөн сургууль, цэцэрлэгийн тоог нэмэгдүүлэх, өргөтгөх замаар хүүхдийн ая тухтай сурч хүмүүжих орчинг бүрдүүлэх. Гэр цэцэрлэгийг шаардлагатай багт байгуулах ажлыг зохион байгуулж сургуулийн өмнөх боловсролын хамрах сургалтыг нэмэгдүүлнэ. “Үдийн хоол” хөтөлбөрийн хүрээнд хүүхдийн эрүүл мэнд, өсөлт хөгжилтийг дэмжсэн эрүүл хүнсээр хангах асуудлыг стандартчилж, хангамж, хамрах хүрээг нэмэгдүүлнэ. Ерөнхий боловсролын сургуулиудын дэргэдэх хоолны газрыг өргөтгөж, хүчин чадлыг нэмэгдүүлж, баталгаатай хоол хүнсээр үйлчлэх бүх нөхцлийг бүрдүүлэхийн зэрэгцээ, хоол зүйч багш нарыг тусгайлан бэлтгэнэ. Сургуулийн бие засах газар, гар угаалтуурын нөхцлийг сайжруулж, сумдын сургуулийг орчин үеийн нийтийн халуун усны газартай, дотуур байрыг утасгүй интернэтээр хангаж, хичээл давтах тусгай техник хэрэгсэлтэй танхим, номын сантай болгоно” гэж суралцах орчин нөхцлийг сайжруулахаар төлөвлөж.

Боловсролын тогтолцоонд орхигдчих гээд байдаг нэг тал нь багш, сургуулийн ажилтан. Үүнийг Ардчилсан намын мөрийн хөтөлбөрт мартсангүй. Тухайлбал, Боловсролын байгууллагын менежментийн мэдээллийн системийг байгуулж,  түүн дээр тулгуурлан багшлах боловсон хүчин мэргэжлээрээ нэгдэж, харилцан мэдээлэл туршлага солилцдог, өөрсдийгөө хөгжүүлдэг мэдээллийн цахим сүлжээг байгуулна. Ур чадвар, бүтээмж, гүйцэтгэл дээр суурилсан цалин, урамшууллын тогтолцоог нэвтрүүлэх замаар багшийн ажлыг шударгаар үнэлж, мэргэжлийн нэр хүнд, үнэлэмжийг өсгөж, цалингаараа хангалуун амьдрах, орон сууц худалдан авах боломжийг бүрдүүлсэн “Багш” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлнэ. Алслагдсан аймаг сумдад багшилж байгаа багш нарын цалин урамшуулал, орон сууцны нөхцлийг сайжруулахад чиглэсэн тусгай бодлого хэрэгжүүлнэ” гэж.

Мөн шаардлагатай мэргэжлээр суралцагсад болоод сайн суралцаж буй залуусыг онцгойлон дэмжих бодлоготой нь мөрийн хөтөлбөрөөс нь харагдана. Үүнд: Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагын үйл ажиллагааг хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт, нийлүүлэлттэй уялдуулж, элсэгчдийг ажил олгогчийн гэрээ, захиалга дээр тулгуурлан элсүүлж, төгсөгчдийг ажлын байраар хангах нөхцлийг бүрдүүлнэ. Мэргэжлийн сургалт, үйлдвэрлэлийн төвд суралцаж байгаа сурагчдын сургалтын тэтгэлгийг бууруулалгүйгээр суралцах сонирхлыг дэмжиж ажиллана. Чанаргүй их, дээд сургуулиудыг цөөлж сургалт, судалгаа, үйлдвэрлэл хосолсон, зах зээлд эрэлт хэрэгцээтэй боловсон хүчин бэлтгэдэг сургалтын системд шилжүүлж,  дэргэдээ эрдэм шинжилгээ, үйлдвэрлэл, туршилтын инкубатор байгуулж, түүндээ өндөр технологийн компанийг бойжуулж, зах зээлд нэвтрүүлэхийг төрөөс дэмжинэ.  Инженер, технологийн чиглэлийн дэлхийн шилдэг 50 их сургуулийн нэгээс доошгүй салбарыг байгуулахыг дэмжинэ. Их сургуулиудын хотхон байгуулах ажлыг түргэвчлэх, хууль эрх зүй, хөрөнгө оруулалтын асуудлуудыг шийдвэрлэнэ. Багш, эмч, инженер бэлтгэх асуудал дээр онцгой анхаарал хандуулж, амжилттай суралцаж байгаа оюутныг дэмжинэ. Шинжлэх ухааны бүтээлийг дэмжих, чанарыг сайжруулах, зах зээлд нэвтрүүлэхийн тулд шинжлэх ухаан, технологийн сангаас жил бүр хуваарилдаг төсвийг их дээд сургууль, шинжлэх ухааны байгууллагуудын дунд нээлттэй сонгон шалгаруулалт явуулах замаар хуваарилдаг болно.

Үндэсний соёл, урлагийг дэлхий нийтэд сурталчлан таниулах, монгол соёлын нөлөөллийг дээшлүүлэх, давтагдашгүй чанарыг баталгаажуулах замаар Монгол үндэсний соёлыг дэлхийн соёлын ололттой нийцүүлэн хөгжүүлнэ.

Соёл, Заншил ч боловсролын нэг бүрэлдэхүүн байхыг тэд мөрийн хөтөлбөртөө дараах байдлаар оруулсан нь “Соёлын үнэт зүйлсийг бүтээн туурвигч, соёлын үнэт биет бус өвийг өвлөн уламжлагчийг төрийн анхаарал халамжид байлгана. Соёлын байгууллагын барилга байгууламжийн стандартыг бий болгож шаардлагатай музей, театрын барилгыг шинэчлэнэ. Түүх, палентологи, архелогийн олдворыг нэгдсэн бүртгэлд оруулж, хадгалж хамгаалах хууль эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгоно. “Монгол хүн” бэлтгэдэг бага ангийн тогтолцоог бүрдүүлж хүүхдийг эх хэл, бичиг үсэг, түүхээ бүрэн төгс эзэмших, үндэсний соёлын мэдрэмж, мэдлэг, хүмүүжилтэй болгох ажлыг хийнэ. Дэлхийн Монгол соёл судлалын төвийг байгуулж, үйл ажиллагааг нь төрөөс тусгайлан дэмжинэ” гэж.

Бусад намуудын мөрийн хөтөлбөрөөс хавтгай халамж, дэмжлэг биш шаардлагатай хэсэгт дэмжлэг үзүүлэхээр зааснаараа онцлогтой бөгөөд “Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг соёлын үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцуулах, тэдний авъяас, хөдөлмөр бүтээлийг дэмжих” зэрэг анхаарлын гадна байдаг нэлээд асуудлын шийдлийг багтааснаараа давуу талтай болж байгаа юм.


МОНГОЛ АРДЫН НАМ: 


Боловсролын асуудлыг онцгойлон авч үзээгүй тул энэ чиглэлээр юу хийхээр болсныг хөтөлбөрийн дундаас шүүлт хийж цуглуулав. Төлөвлөгөө гэхээс илүүтэй тунхагийн чанартай нэлээд зүйл оруулжээ. Тухайлбал, Үр хүүхдээ эрүүл чийрэг, эрдэм боловсролтой эх оронч үзэл, хүнлэг зан төлөвшилтэй болгон өсгөн хөгжүүлэхэд гэр бүл, эцэг эхийн үүргийг  дээшлүүлнэ. Эх оронч, ирээдүйдээ итгэлтэй, боловсролтой, эрүүл чийрэг залуу үеийг төлөвшүүлж, улс орны хөгжилд оруулах хувь нэмрийг дээшлүүлнэ. Иргэний насан туршийн тасралтгүй боловсролыг дэмжинэ. Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын өөрийн өртөгт суурилсан төсвийн шинэ загварыг нэвтрүүлж, төсвийн олон эх үүсвэр бүхий санхүүжилтийн орчинг бүрдүүлнэ. Ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдад мэргэжлээ өөрсдийн авьяас чадавхи, хүсэл сонирхолдоо нийцүүлэн сонгох чадвар, дадал олгох үйлчилгээг дэмжин хөгжүүлнэ гээд цааш үргэлжлүүлж.

Түүнчлэн хамтарсан засгийн газрын хөтөлбөрт буй, өмнө нь хэрэгжиж байсан хэд хэдэн заалтуудыг мөн л давтсан байгаа нь яахын аргагүй энэ чиглэлд “гал алдсан”-ыг нь харуулна. Үүнд: Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны хөгжлийн бодлого Дэлхийн өндөр хөгжилтэй орнуудын жишигт нийцүүлэн сургуулийн өмнөх боловсролын чанарыг сайжруулж, ерөнхий боловсролын сургалтад Кембрижийн стандартыг бүрэн нэвтрүүлнэ. 

Архи, тамхины хэрэглээ, хөдөлгөөний хомсдол ба эрүүл бус хүнсний хэрэглээг бууруулах, бүх нийтийн хөдөлгөөнийг өрнүүлж, эрүүл мэндийн боловсролын хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. “Зөгийн үүр” хөтөлбөрийг өргөжүүлж, гадаадад ажиллаж, амьдарч байгаа боловсрол, мэргэжил эзэмшсэн залуучуудыг эх орондоо ажиллах сонирхлыг төрүүлэхүйц эрх зүй, эдийн засгийн таатай орчинг бүрдүүлнэ. Бүх сургуулийг интернэтэд холбож, “Цахим сургууль-Цахим сургалт” хөтөлбөрт нийт ерөнхий боловсролын сургуулийг хамруулна” гэж.

“Кембриджийн хөтөлбөр, Зөгийн үүр, цахим сургууль” энэ бүхэн бүгд хуучин. Дээрээс нь “Ерөнхий боловсролын бүх сургуулийн сурагчдыг сурах бичгээр бүрэн хангана” гэх зэрэг хэзээ өмнө хийх ёстой байсан, дутуу ажлаа мөрийн хөтөлбөртөө оруулжээ.

Мэдээж томоохон намын мөрийн хөтөлбөр тул шинэлэг төлөвлөгөө, амлалт бас бий. Өнчин, хагас өнчин хүүхдийг халамжлах, боловсрол мэргэжил олгох, ажлын байраар хангах хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. Хүүхэд залуучуудын техникийн сэтгэлгээ, зохион бүтээх авъяас чадварыг хөгжүүлэх үндэсний хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. ”Техник технологийн боловсролын төв” байгуулахыг бодлогоор дэмжинэ.Гурван ээлжээр хичээллэж буй ерөнхий боловсролын сургуулиудыг эхний ээлжинд 2 ээлжтэй болгож, зарим боломж нөхцөл бүрдсэн газар нэг ээлжинд шилжүүлнэ гэх заалтууд оржээ. Мөн “Батлан хамгаалах арга хэмжээний төсвийг хөгжлийн төсөв болгон төсвийн өсөлтийг зэвсэглэл техникийн шинэчлэл, бие бүрэлдэхүүнийг мэргэшүүлэх, цэргийн шинжлэх ухаан технологи, боловсролыг хөгжүүлэхэд зориулна” хэмээх бусад намуудын амлаагүй заалт ч бий аж.


БУСАД НАМ


Бусад намуудын хувьд аль нэг салбарын асуудлыг “тэгж шийднэ” гэх шийдэл гаргасангүй. Уриа, тунхаг, лоозон. Төлөвлөгөө гэх зүйл, ишлээд оруулах заалт байсангүй. Улс төрийн бусад намуудаас ИЗНН энэ талаар анхаарахыг хичээн “Сайн боловсрол-сайхан амьдралын үндэс” гэх уриатайгаар боловсролыг дээдлэдэг төсөв санхүү, бүтэц зохион байгуулалтын тогтолцоонд шилжих эрх зүйн өөрчлөлтийг хийх зорилт тавьсныг эс тооцвол мөрийн хөтөлбөртөө тусгасан зүйл алга. Энэ нь улс төрийн бусад намууд засгийн эрх барих хэмжээнд УИХ-д суудал авна гэсэн итгэл байхгүйтэй нь холбоотой бөгөөд намын мөрийн хөтөлбөрөөс илүү хувь нэр дэвшигчид дээр анхаарлаа хандуулсан нь илт байв.

Tuesday, June 12, 2012

Уран зохиолоор эргэн өвчлөхүй.


 1995 оноос өмнө гарсан Монгол романууд гэнэ. 
My score 29 буюу 14хөн хувь байна. Ийм гоё номын сантай болох юмсан. 
Таны оноо хэд вэ?


I. Ч. ЛодойдамбаАлтайд 1949, 1955
2 Б, РинченҮүрийн туяа (гурамсан) 1951, 1955. 1981. 1994
3 Д. СэнгээНэгэн нутгийнхан /Дуусгаагүй/ 1959
4. 3. БаттулгаХөх тэнгэр 1960, 1995
5. Л. ТүдэвУулын үер (хоймсон) 1960. 1965. 1971
6. Д НамдагЦаг төрийн үймээн1960, 1967. 1988
7. Ч. ЧимидХавар намар 1962, 1984
8. 3. СандагХүний ганц 1962, 1991
9. Д. ДаржааАлс холын ертөнцөд зорчсон нь (зөгнөлт) 1963
10. Л. ЧойжилсүрэнӨвсний шүүдэр /хоймсон/ 1964, 1983
11. Б РинченЗаан залуудай (хоймсон) 1964, 1966, 1995
12. Ц. ЦэдэнжавХаврын урь 1964
13 Д. МягмарНийлэх замын уулзварт1964
14. С. ДашдэндэвУлаан наран 1964 .
15. Л. ТүдэвНүүдэл 1964
16. Р. Чойном “Хүн” (шүлэглэсэн) 1964; 1990
17. С. ДашдооровГовийн өндөроймсон) 1964, 1981
18. Ц. УламбаярЗовлон жаргал (гурамсан) 1965, 1971, 1981
19. Ж. ПүрэвХөгжмийн эгшиг 1966
20. Ө. БаасанжавАлтан хараацай1967, 1991
21. Ч. ЛодойдамбаТунгалаг тамир(хоймсон) 1967. 1981
22. Д. РавданОрхоны шуугиан 1967
23. Н. БанзрагчЗам 1967
24. М. ЧимидУрцын гэрэл 1967
25. Ж. ПүрэвАянга1968
26. Б. НямааАраараа модтой Биндэръя
27. Я. Гармаа, К.ЧимидЭцгийн голомт (цог сэтгүүлд нийтлэгдсэн) 1968
28. П.ОчирАмь насны өрсөлдөөн 1968
29. Д. ДаржааНөхөд1968
30. Ц. ЦэдэнжавЕрөө голын охин 1968
31. Л. ЧойжилсүрэнМорин төвөргөөн1970
32. С. ЛочинСэтгэлийн өнгө” 1970
33. Ж. Бямба “Хорвоогийн өнгө1971, 1990
34. Б. НямааБид гурав 1971
35. Д. НайманжүдОломгүй далай 1971
36. С. ДашдэндэвҮүрийн цолмон 1971
37. Ж. ПүрэвГурван зангилаа1971
38. Б. РинченИх нүүдэл /I дэвтэр/ 1972
39. Н.ЧериязданУлиран одсон жилуүд
40. Д. ГармааЦагаан булаг1972
41. Б. НямааАрандалынхан” (хоймсон) 1973
42. Д.ЛодойДайн (гурамсан) 1973. 1977
43. Д. НаваансүрэнМинжийн хангай (хоймсон) 1973, 1982
44. Ж.ГалБолор тольны нууц (зөгнөлт) 1973
45. Ж. ДамдинБуун дуу 1973
46. С.Удвал “Их хувь заяа” 1973, 1988
47. 3.СандагааЭр бор харцага1973, 1991
48. Б.РинченСандо-Амбан /I-дэвтэр/
49. Л. ТүдэвНүүдэл суудал 1974
50. Л. ЧойжйлсүрэнЯндангийн цууриа1974
51. М. Жавган “Есөн хүсэл1975
52. Ж.ПүрэвУндрах инженер 1975
53. Л.СодовГолын тэртээх манан 1976
54.Д. МаамГазар шороо (гурамсан) 1976, 1982
55. Ж. ПүрэвАадар бороо 1977
56. М.ЕлеусизХовдын энгэр дээр 1977
57. Д. ГармааГазар тэнгэр 1977
58. Ж.БямбаИх аяныхан1977
59. Ц. Очир, Р. СайжааБага дарга 1978
60. Н. БанзрагчХошуу цагаан нутаг
61. С.ЛочинҮргэлжлэлтэй долоон өдөр1978
62. ДаржааХайр сэтгэл1978
63. ЧойжилсүрэнХаврын жавар 1979
64. Д.Маам “Гишгэх газаргүй хөл” 1979
65. СодовСаран дорх хорвоо 1979
66. ДашдэндэвЗалуу нас 1979
67. ЦэмбэлНогоон цэцэг1979
68. ЦэдэнжавТалын манхан 1979
69. С.ЛочинСүйрэл1979
70. Ш.Сүрэнжав “Дуулганд ургасан цэцэг (щүлэглэсзн) 1979
71. Н.НадмидХүлээс алдарсан нь1979
72. Д.Гармаа “Тайгын цэнхэр манан 1979
73. С.ПүрэвЭх газрын чулуу1979
74. Р.ЯдмааДөрөөн дээр1979
75. А.АмгаланХар шуурга 1980
76. Ө.БаасанжавМөнгөн хараацай 1980
77. Л. ЧойжилсүрэнГолын харгиа 1980
78.Н. БанзрагчСүүлчийн буун дуу 1980
79. Ж. ПүрэвМянган захидал1980
80. Ж. БямбаЭнэрэлгүй хорвоо 1980
81. Л. СодовШүүдэр буусан үдэш 1980
82. Ш. НацагдоржМандухай цэцэн хатан1981
83. Л.ТүдэвБНУ-ын анхдугаар он1981, 1989
84. Д. ЦэвэгмидАрдын багш 1981
85. М. ЧойжилУчрах тавилан 1981
86. Ж. ГалАймшгийн жолоо буюу догшин траннозавр (зөгнөлт) 1981 ?
87. О. ЦэндсүрэнХүний араншин 1981
88. Д. ДэмбэрэлГовийн өглөө (хоймсон) 1981
89. Н. БанзрагчХалхын гол
90. С. НадмидНийслэлийн замд
91. С. ПүрэвЦаг цагийн урсгал
92. Д. ДаржааСэтгэлийн нууц
93. 3. ДоржСүүтэй чулуу
94. 3. Сандагаа.Шалдар булдар нас1982,1983
95. Ш. ШажинбатЭлс цас (хоймсон) 1983 1985
96. Ж. ЛодойТулалдаан 1983
97. Ж. ПүрэвЗүрхний хилэн 1983
98. С. ЛочинНасны зам1983
99. С. ДашдооровДуут хонгор манхан” 1983
100. С.ЭрдэнэАмьдралын тойрог 1983
101. Н. НадмидЭр цэрэг зэр зэвсэг1984
102. Б. СосорбурамХөдөөнийхэн 1984
103. ЖамлийхааИх айл 1984
104. Н. БанзрагчДөчөөд оны жавар1984
105. Д. ЦэмбэлАмарсанаа1984
106. Ж. БямбаҮнэний хорвоо” 1984
107. Ц. ДоржготовШим мандал 1984
108. Л. ТүдэвОройгүй сүм1985
109. Д. Даржаа.Дурлал1985
110. Л. ЧойжилсүрэнНартай бороо1985, 1986
111. С. ЛочинСарны гэрэл
112. Л. ДарьсүрэнОнцгой эрх
113. Д. УрианхайХалуун зуны сүүдэр1985
114. Д. ГармааХаруул Алтай 1986
115. X. ШавдарбайӨөрийн гараар 1986
116. Ш. НацагдоржБолор толь 1986
117. О.ЦэндсүрэнХалуун салхи (гурамсан) 1986, 1991, 1993
118. Т. СултаанСүмбэр уул (хоймсон) 1986, 1991
119. М. ЧимидСэтгэлийн нууц1987
120. Б. ЦэдэндамбаАлтны мод 1987
121. Д. ЦэмбэлГурван хөх чулуу 1987
122. 3.Дорж “Эрдэнэ засгийн унага
123. Л.ЧойжилсүрэнЯлалтын намар
124. Л. ТүдэвХувьсгал танаа өчье (Монгол роман цувралаар нийтлэгдсэн) 1988
125. Т. ЮмсүрэнИрж яваа цаг /I дэвтэр/ 1988
126. Ж. ПүрэвМанан будан1988
127. Ж.ГалХорт зэрэглээний оронд1988
128. А. АмгаланТүйвээн
129. М. ЕлеусизТөөрөлдсөн
130. Л. Содов “Заяа тавилангийн орчлон” 1988
131. Ш. Ванчаарай “Нарны сургууль” 1988
132. С. ЭрдэнэЗанабазаронгол Роман цувралаар) 1989
133. Ш. Цэнд-Аюущ “Далдын хар малгайт” 1989
134. Б. ЁндонХувь заяаны яргуй 1989
135. Ж. БямбаЗаяа тавилан1989
136. Ц. ЦэдэнжавЗөвлөлтийн хүн (эссе) 1988
137. С. Пүрэв “Эргүүлэг” 1989
138. Ц.Базаррагчаа “Сургуулийн намар” 1989
139. Ш.Цэен-Ойдов “Талхны амт” 1989
140. Ц.ДоржготовТэнгэр дуугарахын өмнө1989
141. Б. Нямаа “Санаа заяа хоёр минь” (Монгол Роман цувралаар) 1989
142. С.ЛочинГал голомтонгол Роман цувралаар) 1989
143. Д.НоровУулын хөх сүүдэр 1989
144. Д.ГармааЗааны ясан өргөө 1989
145. Д.МягмарЗолиос (Цог сэтгүүлд нийтлэгдсэн) 1990
146. Б.ӨлзийсүрэнАмьдрал багш 1990
147. Д.ТармааНарны буданонгол Роман цувралаар) 1990
148. С.ПүрэвЧулуун хаалгаонгол Роман цувралаар) 1990
149. Л.Дарьсүрэн “Улаан дэнлүүний хагацалонгол Роман цувралаар) 1990
150. Г.НямааЦадиг хуучонгол Роман цувралаар) 1990
151. Н.БанзрагчУлирах цагийн аяс1990
152. БаттулгаХүүхэн заяа1990
153. Д.УрианхайУчирахуй хагацахуй1990
154. Ж.ЗанаУчрах тавилан1990
155. С. Лочин “Замын бартаа1991
156. Б.НямааБурхан өршөө 1991
157. С. Пүрэв Усны гудамж 1991
158. С. ПүрэвСүнс сүүдэр 1991
159. Ш. Цэнд-АюушХүлээх өрөөний эзэгтэй1991
160. Л. ДагвадоржБуянтын урсгал1991
161. Д. ТөрбатМогойн чуулганонгол Роман цувралаар) 1991
162. Л.ДарьсүрэнХаранхуй ангал 1991
163. Ж.ЗанаМухар гудамж онгол Роман цувралаар) 1991
164. Б. ДоржсүрэнНаранбүүвэйонгол Роман цувралаар) 1991
165. И.СаньцарТооноор тольдогч сүүлт од1991
166. И. СаньцарЦөлмөгч (адал явдалт) 1991
167. М. ТогмидХувь заяаны цадиг” (хоймсон) 1991, 1992
168. М. ЧимидТооройн сүүдэр 1991
169 Ш. ВанчаарайШагнал шийтгэл1991
170. Л. ЧойжилсүрэнТүгшүүрт хорвоогийн наран дор1991
171. Д. ГармааБурхан багшаа худалдсан нь 1991
172. Ж. ПүрэвСэтгэлийн дуулал 1991
173. Д.МаамЦагийн салхи1991
174. Д. БанзрагчГал булаг (шүлэглэсэн) 1991
175. С.НадмидХар нүдэн1991
176. Ж.Лодой, ШаарийбууХайлаарын манан1991
177. Г. БатааСүүдэр (эссе) 1991
178. Р. ЧойномГал морин цаг 1991
179. Д. ТөрбатМорин зэргэлээ(шүлэглэсэн) 1991
180. Сан.ПүрэвХараацайн төгөл 1992
181. И.Цагаанхүү Нүгэл (гурамсан) 1992, 1994
182. Д. Норов Алтан богдын шил” /I дэвтэр/ 1992
183. Ч. Алагсай Унаган тахийн дууль1992
184. Р. ГанбатАмьд явах хэрэгтэй(Цог сэтгүүлд гарсан) 1992
185. Б. ПүрэвдоржДаяанчийн хяслан1992
186. Ш. СүрэнжавХэрлэнгийн Баръяа1992
187. С.ЛочинХилэнцэт амьдралонгол Роман цувралаар) 1993
188. Л.ДарьсүрэнБогд эзний зарлиг” /тэргүүн дэвтэр/ 1993
189. Л.Чойжилсүрэн Дилав хутагт(Улаанбаатар сонинд гарсан) 1993
190. Д.ТөрбатХонин холбооонгол Роман цувралаар) Ардын совин” нэрээр
хэвлэгдсэн) 1993
191. Н. НагаанбууАйдсын мандлын нууц (зөгнөлт) 1993
192. С. ЭрдэнэХойт насандаа учирна1993
193. Н.ХаянхярвааМодун Шаньюй(хоймсон)1994
194. П. БаярсайханХотын онгон(хоймсон) 1994
195. X.ЗандраабайдийХөх чонын удам(эссе) 1994
196. Б.ЛхагвасүрэнСэлүүн орчлонгийн сиймхий 1994
197. Ж.ПүрэвСүмбэр хангай өршөөсөн
198. Ж. СумьяаГурван заяа1994
199. М.ТогмидБушуу туулай1994
200. ӨлзийсүрэнЗул 1995
201. Д. ДаржааХохь чинь 1995
202. Н. СүхбатМандлын сахиус1995
203. Д.Чинзориг Тэнгэрт тасраагүй амь1995
204. Д. Гармаа- “Үхэл өөрөө ирдэггүй1995
205. А.ГануулЗахирал алуурчинд очих ёстой 1995
206. Ж.ПүрэвБүргэд харьд үурлэдэггүй1995